Catania: tips, bezienswaardigheden en sfeerreportage

Catania, de op één na grootste stad van Sicilië, ligt aan de oostkust aan de Ionische Zee, pal aan de voet van de actieve vulkaan Etna. Ik ben reisreporter Vincent en neem je mee doorheen Catania. Terwijl ik in de ochtendzon over de Piazza del Duomo loop, voel ik de energie van de stad tot leven komen. In de verte rookt de Etna mysterieus boven de daken, een voortdurende herinnering aan zowel de kracht als de schoonheid van de natuur. Deze stad heeft in haar lange geschiedenis veel te verduren gehad – van verwoestende vulkaanuitbarstingen tot aardbevingen – maar Catania is telkens herrezen uit haar as. Na een catastrofale aardbeving in 1693 werd de binnenstad herbouwd in laat-barokke stijl, wat het vandaag de dag de status van UNESCO-werelderfgoed oplevert. Je merkt het meteen: Catania bruist van leven, geschiedenis en cultuur.

Op verkenning door barok Catania

Mijn verkenning van Catania begint op de Piazza del Duomo, het kloppende hart van de stad. Midden op het plein spuit de Fontana dell’Elefante trots haar water omhoog – een fontein met een zwart lavasten olifantje (liefkozend u Liotru genoemd) dat een Egyptische obelisk torst. Dit opvallende beeld uit 1736 is het symbool van Catania en beschermheer van de stad, een herinnering aan hoe de inwoners humor en veerkracht putten uit hun vulkanische omgeving.

Rondom het plein bewonder ik de imposante barokke gevel van de Kathedraal van Sant’Agata en het stadhuis in het Palazzo degli Elefanti. Het ochtendlicht geeft de grijzige lavasteen waarmee veel gebouwen zijn opgetrokken een warme gloed.

Vanuit het plein duik ik een wirwar van straatjes in. Al snel beland ik op La Pescheria, de beroemde vismarkt van Catania. Nog voor ik de markt zie, ruik ik de zilte zeelucht en hoor ik het geroezemoes van kooplui die hun waar aanprijzen. Deze hectische, kleurrijke markt – een absolute must-see en een van de grootste vismarkten van Sicilië – prikkelt al mijn zintuigen. Onder luifels liggen glanzende zwaardvissen uitgestald, naast trossen verse sardientjes en roze garnalen.

Visverkopers schreeuwen in het Siciliaans hun prijzen, grappen met vaste klanten en kletsen luidkeels de concurrentie naar beneden. Het tafereel is rauw en authentiek, een slice of Sicilian life waar de tijd lijkt stil te staan. Ik proef een oester vers uit de zee en laat me meeslepen in de chaotische charme van de markt – hier voel je echt het kloppende hart van Catania.

Na de drukte van de vismarkt zoek ik even de rust op bij Castello Ursino, een middeleeuws kasteel dat fier in het oude centrum staat.

Dit 13e-eeuwse fort, ooit gebouwd door keizer Frederik II, heeft zelfs een uitbarsting van de Etna doorstaan: de lava van 1669 stroomde eromheen en duwde de kustlijn verder de zee in, maar het kasteel bleef ongedeerd. Vandaag huisvest het een museum, maar voor mij is vooral de binnenplaats met zwaluwende vogels en de dikke lavastenen muren indrukwekkend. Vanaf de kasteeltoren kijk ik uit over de daken van Catania – in de verte pronkt de Etna, eeuwig aanwezig.

Wanneer de middag overgaat in avond, slenter ik over de brede Via Etnea, de hoofdstraat die recht naar de vulkaan lijkt te wijzen. Lokale bewoners flaneren hier tijdens de passeggiata, het avondlijke wandelingetje.

Ik laat me meevoeren langs elegante winkeletalages, barokke balkonnetjes en gezellige piazza’s vol terrassen. Een late cornetto of croissant met een Italiaanse expresso kan er nog net bij. De Teatro Massimo Bellini, het statige operahuis vernoemd naar Catania’s beroemdste componist, ligt sfeervol verlicht om de hoek. Catania toont zich ’s avonds van haar meest romantische kant: straatlantaarns gaan aan, de geur van verse espresso en zoete granita vult de lucht, en overal klinkt het geroezemoes van mensen die de dag afsluiten in goed gezelschap.

Siciliaanse smaken: de keuken van Catania

Een reis door Catania is niet compleet zonder je onder te dompelen in de Siciliaanse keuken. Overal op straat zie je kraampjes met arancini (gefrituurde rijstballen) en hoor je het sissen van panelle (kikkererwtenpannenkoekjes) in de olie.

De markt die ik ’s ochtends bezocht, blijkt ook een perfecte plek om streetfood te proeven: ik hap in een warm broodje met verse vis en een scheut citroen – simpel maar overheerlijk.

Voor het diner zijn er talloze trattoria’s en osteria’s waar de smaken van Sicilië tot hun recht komen. Op mijn eerste avond schuif ik aan bij Trattoria Catania Ruffiana, een beetje verstopt in een zijstraat buiten het drukke centrum. Dit restaurant staat bekend als een echte verborgen parel onder de locals. Zodra ik binnenkom voel ik de familiaire sfeer: het personeel is ontzettend vriendelijk en efficiënt, en laat me thuis voelen vanaf het eerste moment.

Ik bestel hun befaamde antipasto di mare – een schaal vol zeevruchtenhapjes – en versgemaakte pasta alla Norma. Alles smaakt even fantastisch: verrukkelijke, superverse gerechten waarvan vooral de zeevruchtenantipasti en pasta’s de reputatie eer aandoen. Onder het genot van een karaf lokale witte wijn geniet ik van de conversatie om me heen (meer dialect dan Italiaans) en de ongedwongen inrichting met foto’s van oude Catanesi aan de muur. Geen wonder dat reizigers deze plek hoog aanprijzen – “excellent restaurant! Excellent food and great great service!”, zo luidde een beoordeling die ik vooraf las, en daar kan ik het alleen maar mee eens zijn.

De volgende dag besluit ik de Siciliaanse pizza-kant van Catania te verkennen. Mijn neus volgt de geur van houtovens naar Locanda Cerami, een populaire pizzeria gelegen aan de Via Crociferi – volgens velen de mooiste barokstraat van Catania.

Ik neem plaats op het gezellige terras, omringd door 18e-eeuwse kerken en balkons vol bloeiende planten. Terwijl de avondlucht langzaam oranje kleurt, nip ik van een koele Limoncello Spritz. De cocktail is fris en perfect in balans, precies zoals een enthousiaste bezoeker online had beschreven. De bediening is ontspannen en buitengewoon vriendelijk. Al snel verschijnt mijn pizza alla Norma op tafel – flinterdunne krokante bodem, rijke tomatensaus, zoute ricotta en gegrilde aubergine, vernoemd naar de opera van Bellini. Mamma mia, wat een smaaksensatie! Geen wonder dat Locanda Cerami bekendstaat als een van de beste pizzeria’s in de stad. Onder de sterrenhemel, met de klanken van Italiaanse muziek op de achtergrond, besef ik dat Catania’s culinaire beleving net zo memorabel is als haar monumenten.

Bijzondere overnachtingen in Catania

Na lange dagen vol indrukken is het fijn om je terug te trekken op een plek die net zo inspirerend is als de stad zelf. Catania biedt tal van accommodaties, van charmante B&B’s tot luxe hotels, maar twee adressen sprongen er voor mij uit.

Palace Catania | UNA Esperienze is mijn uitvalsbasis tijdens deze reis. Dit elegante viersterrenhotel ligt midden in het centrum aan de Via Etnea, op wandelafstand van alle bezienswaardigheden.

Bij binnenkomst proef je direct de grandeur van weleer, gecombineerd met modern comfort. Mijn kamer heeft een eigentijdse inrichting met Siciliaanse accenten en een balkonnetje met uitzicht op de stad. Maar het échte hoogtepunt ontdek ik boven: het hotel beschikt over een schitterend dakterras, het Etnea Roof Bar & Restaurant, waar hotelgasten én bezoekers samenkomen voor aperitivo. Hierboven, met een cocktail in de hand, zie ik de zon rood wegzakken achter de Etna en de stad in gouden avondlicht baden.

Reizigers roemen niet voor niets het panoramisch uitzicht op de vulkaan vanaf deze rooftop bar. ’s Ochtends geniet ik van een uitgebreid ontbijtbuffet op dezelfde terrace – verse cornetti, zoete granita en sterke cappuccino – terwijl de Etna in de ochtendzon verschijnt. Een eerdere gast vatte het perfect samen: “great breakfast and amazing rooftop terrace with views of Mt Etna and the city”. Beter kun je de dag in Catania niet beginnen.

Wil je na Catania de rest van Sicilië met de trein verkennen? Lees dan zeker ook ons artikel Sicilië met de Trein: Een Betoverende Reiservaring, met routes naar Syracuse en de barokdorpjes

Tijdens mijn verblijf besluit ik ook een nacht door te brengen in Liberty Hotel, om een ander facet van Catania te ervaren. Waar Palace Catania modern en groots is, voelt Liberty aan als een intieme tijdreis. Dit kleinschalige boutique-hotel huist in een prachtig gerestaureerde jugendstil-villa verscholen in een rustige straat, op slechts enkele minuten lopen van het oude centrum.

Art nouveau-details springen meteen in het oog: mozaïekvloeren, gekleurde glas-in-loodramen en weelderige stoffen ademen de sfeer van begin 20e eeuw. Een reiziger noemde het treffend “very art deco and opulent with great attention to detail”, en daar sluit ik me bij aan. Mijn kamer in Liberty Hotel is royaal en elegant ingericht, met hoge plafonds en antiek meubilair, maar voorzien van alle moderne gemakken. De nachtrust is hier heerlijk – het hotel is opvallend stil, dankzij de dikke muren, wat zorgt voor een oase van rust midden in de stad. ’s Ochtends word ik verwend met een ontbijtzaal vol verse broodjes, lokaal fruit en huisgemaakte taarten. De koffie wordt met de glimlach geserveerd door personeel dat me bij naam blijkt te kennen; de service is persoonlijk en hartelijk. Liberty Hotel is zo’n plek waar de tijd even stil lijkt te staan en je de Siciliaanse gastvrijheid ten volle voelt.

Heb je zin gekregen om nog wat verborgen parels te ontdekken op het eiland ? Lees dan zeker ons artikel : Sicilië ontdekken, verborgen parels en iconische steden.

Deze stad blijft je bij

Wanneer mijn laatste dag in Catania aanbreekt, neem ik de tijd om nog één keer door de stad te dwalen. Ik sta stil bij de Amenano-fontein naast de Duomo, waaronder een ondergrondse rivier stroomt, en gooi een muntje in het water – een klein ritueel om mijn terugkeer naar deze stad veilig te stellen. Ook loop ik nog vlug even langs het Romeins amfitheater.

In de verte torent de Etna als een wachter over Catania. De vulkaan heeft door de eeuwen heen zowel vloek als zegen gebracht: hij verwoestte de stad meermaals, maar schonk ook vruchtbare aarde en een unieke identiteit. Dit voel je overal in Catania.

Terugkijkend op mijn reis besef ik hoe inspirerend Catania is. De stad neemt je mee op een rollercoaster langs geschiedenis en hedendaagse gezelligheid – van het geroep op de vismarkt tot de serene schoonheid van barokke pleinen; van de hartige smaken van de keuken tot het zoete uitzicht vanaf een hotelterras. Catania heeft een eigenzinnig karakter dat diep onder je huid kruipt. Wie hier eenmaal is geweest, draagt een stukje Catania in zijn hart en zal deze stad aan de voet van de Etna niet snel vergeten. Ga je mee op ontdekking? Catania wacht op je, met open armen en een tafel vol lekkernijen!

Wie na dit bezoek aan Catania zijn Siciliaanse trip verder wil zetten, vindt in Bezienswaardigheden Sicilië – wat je in 2025 niet mag missen prachtige inspiratie, van de Vallei van de Tempels tot Taormina.

Lees ons artikel over 20 tips en weetjes voor een bezoek aan Sicilië om het eiland nog méér te ontdekken.